Najczęstsze choroby …

Najczęstsze choroby i szkodniki cisów – jak z nimi walczyć?

Cisy uchodzą za rośliny odporne, długowieczne i mało wymagające. I rzeczywiście – rzadko chorują, nie są ulubieńcami większości szkodników, a ich pielęgnacja nie sprawia wielu trudności. Mimo to, nawet te zielone twardziele czasem potrzebują pomocy. W tym wpisie przyjrzymy się najczęstszym problemom zdrowotnym cisów i podpowiemy, jak skutecznie sobie z nimi radzić.

---

1. Brunatnienie igieł

Objawy: igły stają się brązowe, zasychają, czasem opadają. Najczęściej dzieje się to od środka krzewu.

Przyczyny:

• niedobór wody (szczególnie w pierwszym roku po posadzeniu),
• stres rośliny (np. po przesadzeniu),
• przemarznięcie,
• nadmierne nawożenie lub brak składników odżywczych,
• zbyt zbita, podmokła gleba.

Co robić:

• sprawdź warunki glebowe – ziemia powinna być przepuszczalna,
• podlewaj regularnie w czasie suszy, ale unikaj przelania,
• zastosuj nawóz do iglaków (wiosną),
• usuń uschnięte fragmenty i obserwuj, czy pojawiają się nowe, zdrowe przyrosty.

---

2. Zamieranie pędów (choroba grzybowa)

Objawy: końcówki pędów zasychają, igły brązowieją i opadają, na pędach mogą pojawiać się czarne punkciki – zarodniki grzyba.

Sprawca: najczęściej grzyby z rodzaju Pestalotiopsis lub Phomopsis.

Co robić:

• usuń chore pędy (najlepiej do zdrowej tkanki),
• zastosuj środek grzybobójczy (fungicyd) – np. Topsin M 500 SC lub odpowiednik,
• popraw przewiewność rośliny – nie sadź cisów zbyt gęsto,
• unikaj zraszania liści podczas podlewania.

---

3. Miseczniki i tarczniki

Objawy: na igłach lub gałązkach pojawiają się brązowe lub białe, okrągłe „tarcze” – to pasożyty ssące, które osłabiają roślinę. Igły mogą żółknąć, a pędy zamierać.

Jak zwalczać:

• usuń mechanicznie (np. patyczkiem lub szczoteczką),
• zastosuj preparaty olejowe (np. Emulpar 940 EC) lub insektycydy systemiczne,
• dokładnie opryskaj roślinę, zwracając uwagę na spód igieł.

---

4. Mszyce i ochojniki

Objawy: zniekształcone młode pędy, lepkie naloty (spadź), obecność drobnych owadów. Ochojniki mogą tworzyć charakterystyczne galasy (zgrubienia).

Co robić:

• oprysk preparatem owadobójczym (np. Mospilan, Karate Zeon),
• przy małym nasileniu – mycie rośliny wodą z mydłem lub wyciągiem z pokrzywy.

---

5. Zgnilizna korzeni (Fytoftoroza)

Objawy: więdnięcie całej rośliny mimo regularnego podlewania, mięknięcie podstawy pędu, brązowa zgnilizna korzeni.

Przyczyny: zbyt mokra, nieprzepuszczalna gleba, stojąca woda przy korzeniach.

Co robić:

• wykop i sprawdź stan korzeni,
• usuń chore rośliny, wymień ziemię,
• profilaktycznie można użyć środka grzybobójczego do gleby (np. Previcur Energy),
• sadź cisy na dobrze zdrenowanym podłożu.

---

Profilaktyka – najlepsza ochrona cisów

Aby uniknąć chorób i szkodników, warto:

• sadzić cisy w odpowiednich warunkach (przepuszczalna gleba, lekki cień),
• nie przesadzać z nawozami,
• regularnie przycinać i usuwać chore pędy,
• nie podlewać bezpośrednio na igły,
• kontrolować rośliny przynajmniej raz w miesiącu – im wcześniej zauważysz problem, tym łatwiej go opanować.

---

Podsumowanie

Cisy są roślinami wdzięcznymi i odpornymi, ale – jak każda żywa istota – mogą czasem chorować. Kluczem do sukcesu jest szybka reakcja, odpowiednia pielęgnacja i obserwacja rośliny. Dzięki temu cis nie tylko przetrwa, ale będzie zdrowo rosnąć przez długie lata, zdobiąc ogród swoją elegancją i spokojem.